Veel geesteswetenschappen verwijzen naar de aard en eigenschappen van het menselijk bewustzijn: psychologie, sociologie, taalkunde. Maar er is ook een discipline die volledig aan dit onderwerp is gewijd.
fenomenologie
Aan het begin van de 20e eeuw creëerde de Franse filosoof Edmund Husserl de fenomenologie, een discipline gericht op het bestuderen van de aard en eigenschappen van bewustzijn. Fenomenologie betekent 'de studie van verschijnselen', dat wil zeggen verschijnselen gegeven aan een persoon in zintuiglijke contemplatie. Fenomenologie is gericht op een onvoorbereide beschrijving van de ervaring van cognitief bewustzijn die bestaat in de wereld van verschijnselen, en de isolatie van zijn essentiële kenmerken.
De fenomenologie weigert om deductieve systemen te bouwen en bekritiseert het naturalisme en psychologisme bij het beheersen van het bewustzijn, en richt zich op de primaire ervaring van het kennen van bewustzijn.
Zo worden directe contemplatie en fenomenologische reductie, die gepaard gaan met de bevrijding van het bewustzijn van de naturalistische houding, de basismethoden van de fenomenologie.
Fenomenologische wetenschap helpt om de essentie van dingen te begrijpen, niet feiten. De fenomenoloog is dus niet geïnteresseerd in deze of gene morele norm, hij is geïnteresseerd in waarom het de norm is.
intentie
Met een reductie komt de fenomenologie tot de centrale eigenschap van bewustzijn - intentionaliteit. Intentionaliteit is een eigenschap van de focus van het bewustzijn op een object. Het menselijk bewustzijn is altijd ergens op gericht, dat wil zeggen, het is opzettelijk.
Intentionele analyse veronderstelt de onthulling van actualiteiten waarin objecten als semantische eenheden worden geconstrueerd. Husserl komt tot de conclusie dat het bestaan van een object afhangt van zijn betekenis voor het bewustzijn. De fenomenologie stelt zichzelf dus tot taak om systematisch de soorten intentionele ervaringen te bestuderen en hun structuren terug te brengen tot primaire intenties.
Principes van fenomenologie
De essentie van de fenomenologische houding is dat het 'ik' het laatst denkbare gezichtspunt bereikt voor ervaring. Hier wordt het 'ik' een ongeïnteresseerde beschouwer van zichzelf, van zijn natuurlijk-wereldse deel van het transcendentale 'ik'. Met andere woorden, de fenomenologie komt tot het concept van "puur bewustzijn".
De belangrijkste bepalingen van de fenomenologie kunnen dus als volgt worden geformuleerd:
- puur bewustzijn, vrij van psychofysische ervaringen, is een transcendentaal gebied waarin de objectiviteit van de wereld wordt gevormd;
- elk object bestaat voor puur bewustzijn als een fenomeen dat erdoor wordt gevormd;
- alle ervaringen van puur bewustzijn hebben een reflectieve component;
- puur bewustzijn is transparant, helder en vanzelfsprekend voor de eigen reflectie.
