Het woord 'crisis' zelf is vanuit het Grieks vertaald als 'pauze', een soort moeilijke overgangssituatie. Dit betekent echter niet dat een crisis in sociale zin altijd een negatief fenomeen is. Tijdens een crisis vindt niet alleen de vernietiging van het oude sociale (politieke, economische) systeem plaats, maar openen zich ook nieuwe oplossingen en manieren van ontwikkeling.
Belangrijkste kenmerken van de crisis
Elke crisissituatie heeft bepaalde kenmerken. Allereerst is dit een uitgesproken reactie van de samenleving. Sommige veranderingen die door de crisis worden veroorzaakt, zijn onverwacht en daarom is de samenleving er niet op voorbereid. Vandaar de reactiviteit. Als de crisis diep genoeg is en aanzienlijke veranderingen met zich meebrengt, vindt de ontwikkeling ervan in de regel met tussenpozen plaats. Dit komt doordat de crisis verschillende functies van de samenleving op verschillende momenten raakt. Tegelijkertijd betekent de uitweg uit de crisis niet altijd het einde, bepaalde verschijnselen kunnen periodiek worden herhaald, waardoor de elementen worden onthuld die onvoltooid bleven, verzwakt in de vorige fase van de crisisontwikkeling.
Het probleem met de crisis ligt in het feit dat de taken die dit fenomeen voor de samenleving stelt in de regel elkaar uitsluiten. Als het zoeken naar oplossingen voor dergelijke problemen vertraging oploopt, kan de crisis verergeren. Elke crisis is in de eerste plaats vernietiging. Bovendien, hoe mondialer de crisis, hoe ernstiger de gevolgen van deze verwoestingen. Zelfs structuren en sociale instellingen die van vitaal belang zijn voor de ontwikkeling van de samenleving kunnen vervorming en zelfs volledige vernietiging ondergaan. Dit gebeurt meestal vanwege een gebrek aan basisbronnen om de normale werking van het systeem te garanderen.
Niettemin heeft de crisis niet alleen een destructief, maar ook een constructief begin. Als gevolg hiervan wordt de crisis opgeroepen om de factoren te vinden die een stabiele ontwikkeling van de samenleving in de weg staan en om de opgaven voor de toekomst te definiëren. Bovendien, wat je ook zegt, geen enkele samenleving, geen enkele structuur ontwikkelt zich zonder crises. Daarom is dit fenomeen heel natuurlijk.
Manieren om uit de crisis te komen
Tijdens een crisis vindt er een soort natuurlijke selectie plaats, waardoor je sommige sociale structuren kunt corrigeren of opnieuw opbouwen, terwijl je tegelijkertijd de essentie van de samenleving behoudt. Er zijn drie mogelijkheden om de crisis te boven te komen. De eerste is de desintegratie van het systeem. Helaas, als gevolg van de crisis kan de samenleving ten onder gaan. Er is een verlies van het vermogen om zichzelf te reproduceren. Frankrijk stond op de rand van zo'n "dood" van het systeem tijdens de Grote Franse Revolutie van de 18e eeuw.
De tweede optie is hervorming. Dit is een zachtere manier om de problemen van de crisis op te lossen, aangezien het genotype van de samenleving geleidelijk wordt herbouwd, zonder drastische veranderingen. De derde optie is revolutie. Een revolutionaire uitweg uit een crisis is een scherpe sprong van de ene staat naar de andere, die al catastrofaal genoeg kan zijn, waardoor de samenleving aanzienlijke verliezen kan lijden.